آشنایی با هفت نوع ورق پلاستیک
- اکریلیک یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)
- پلی کربنات (PC)
- پلی اتیلن (PE)
- پلی پروپیلن (PP)
- پلی اتیلن ترفتالات (PETE or PET)
- پلی وینیل کلراید (PVC)
- اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
اکریلیک (پلکسی) یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)
این نوع ورق پلاستیک به خاطر استفاده در وسایل و تجهیزات نوری معروف است. اکرولیک یک نوع ترمو پلاستیک شفاف است که به عنوان یک جایگزین سبک و مقاوم در برابر خرد شدن، به جای شیشه استفاده می شود. این پلاستیک به طور معمول به شکل ورق اکرولیک استفاده می شود و با آن محصولاتی مانند آینه اکریلیک و پلکسی اکلریلیک ساخته می شود.
پلاستیک شفاف را می توان به شکل های رنگی و فلوئورسنت،
- مقاوم در برابر سایش،
- مقاوم در برابر گلوله،
- مقاوم در برابر اشعه ماورا بنفش،
- ضد تابش،
- ضد استاتیک
و بسیاری شکل های دیگر ساخت.
ورق اکریلیک نسبت به شیشه هفده برابر بیشتر در برابر ضربه مقاومت می کند، استفاده از آن راحت تر است و کاربرد های فراوانی دارد.
ورق پلاستیک پلی کربنات (PC)
پلی کربنات بسیار محکم، پایدار و شفاف است و از لحاظ شفافیت با شیشه برابری می کند اما دو هزار و پانصد برابر محکم تر از آن است! همچنین ورق پلی کربنات سی برابر از اکریلیک سخت تر است و به راحتی می توان با آن کار کرد، قالب زد و با سرما و گرما آن را شکل داد. بر خلاف استحکام زیاد، در طراحی بسیار انعطاف پذیر است.
بر عکس شیشه یا ورق اکرولیک، ورق پلاستیک پلی کربنات را می توان در محل برش زد. پلاستیک پلی کربنات در طیف گسترده ای از محصولات از جمله در گلخانه ها، دی وی دی ها، عینک های آفتابی، تجهیزات پلیسی و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود.
ورق پلاستیک پلی اتیلن (PE)
پلی اتیلن به عنوان بیشترین پلاستیک موجود روی زمین می تواند در چگالی یا تراکم های مختلفی تولید شود. هر کدام از این تراکم ها به پلاستیک نهایی خواص فیزیکی منحصر به فردی می دهد. به همین دلیل، پلی اتلین در ساخت محصولات بسیار متنوعی به کار می رود.
چهار چگالی متداول پلی اتلین عبارتند از:
- پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE): این چگالی انعطاف پذیر است و برای ساخت محصولاتی مانند کیسه خرید، ظروف غذا و بسته بندی های یکبار مصرف به کار می رود.
- پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE): زنجیره های پلیمری بیشتری دارد و معمولاً در لوله های گاز، کیسه های حمل و … وجود دارد.
- پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE): ورق پلاستیک این محصول در وسایلی مانند بطری های پلاستیکی، لوله کشی آب و فاضلاب، اسنوبردها، قایق ها و صندلی های تاشو استفاده می شود.
- پلی اتیلن با وزن مولکولی بسیار بالا(UHMWPE): این محصول چندان از HDPE چگال تر نیست اما در مقایسه با آن در برابر سایش مقاوم تر است. کاربرد آن در زره های نظامی، مواد بیولوژیکی برای کاشت مفصل ران، زانو و ستون فقرات است.
ورق پلاستیک پلی پروپیلن (PP)
این ماده یک پلیمر ترموپلاستیکی و دومین پلاستیک مصنوعی در جهان است که تولید می شود. در کاربرد گسترده و محبوبیت آن شکی نیست زیرا ورق پلاستیک پلی پروپیلن یکی از انعطاف پذیرترین ترموپلاستیک های زمین است. اگرچه از پلی اتیلن قوی تر است، اما همچنان انعطاف پذیر است، تحت فشار مکرر ترک نخواهد خورد و با دوام، انعطاف پذیر، مقاوم در برابر حرارت و اسید و همچنین ارزان است.
از ورق پلاستیک پلی پروپیلن در ساخت تجهیزات آزمایشگاهی، قطعات خودرو ، دستگاه های پزشکی و ظروف غذا استفاده می شود.
پلی اتیلن ترفتالات (PETE or PET)
این ماده رایج ترین رزین ترموپلاستیک از خانواده پلی استرها است. ورق پلاستیک پلی اتیلن ترفتالات دارای مقاومت شیمیایی عالی در برابر مواد آلی و آب است و به راحتی بازیافت می شود، نمی شکند و دارای نسبت مقاومت به وزن زیادی است. این ماده پلاستیکی در الیاف لباس، ظروف غذا و مایع، الیاف شیشه برای رزین، نانولوله های کربنی و بسیاری از محصولات دیگر به کار می رود.
ورق پلاستیک پلی وینیل کلراید (PVC)
PVC می تواند به شکل سخت یا انعطاف پذیر تولید شود و به دلیل اینکه راحت با مواد دیگر ترکیب می شود، مشهور است.
مثلا ورق پلاستیک PVC منبسط شده برای محصولاتی مانند:
- کیوسک ها،
- ویترین فروشگاه ها
- و نمایشگاه ها
ایده آل است.
شکل سخت PVC معمولاً در مصالح ساختمانی، درها، پنجره ها، بطری ها و غیره به کار می رود. با افزودن نرم کننده های پلاستیک مانند فتالات، فرم نرم تر و انعطاف پذیر تر PVC به دست می آید که در ساخت تجهیزات لوله کشی، عایق کابل برق، لباس و سایر محصولات مشابه وجود دارد.
اکلریلیک بوتادین استراین (ABS)
این ماده که توسط پلیمری کردن استایرن و اکریلونیتریل در حضور پلی بوتادین ایجاد شده،
- انعطاف پذیر،
- براق،
- بسیار شکل پذیر
- و در برابر ضربه مقاوم است.
می توان آن را با ضخامتی از 200 میکرون تا 5 میلی متر و با حداکثر عرض 1600 میلی متر تولید کرد.
از ورق پلاستیک ABS که هزینه ساخت نسبتاً کمی دارد، معمولاً در صنایع خودروسازی و برودتی استفاده می شود، اما در ساخت محصولاتی مانند جعبه، کلاه ایمنی، چمدان و اسباب بازی های کودکان نیز به کار می رود.
ورق پلاستیکی برای سقف و سایبان
ورق های پلاستیکی ضدآفتاب و انعطاف پذیر که قابلیت پیچ شدن به انواع سقف ها و سایبان ها را دارند، معمولا به جای ورق شیروانی آهنی در سقف های نورگیر نصب می شوند. برای پوشش سقف های انواع سایبان مانند: استخر، پارکینگ، پاسیو، بالکن، آلاچیق و… معمولا از دو نوع ورق پلاستیکی ضدآفتاب به نام های پلی کربنات و فایبر گلاس استفاده می شود.
1- پلی کربنات (ورق پلاستیکی سقف)
ورق پلی کربنات به صورت ورق های دوجداره و یا تخت معمولا به عنوان پوشش سقف برای نورگیر ها و دیواره هایی که نیاز به عبور نور را دارند استفاده می شود. ورق های پلی کربنات بخاطر لایه UV که بر روی سطح خود دارند، علاوه بر نشکن بودن ضد آفتاب نیز هستند. ورق های دوجداره پلی کربنات به علت ساختار سازه ای که دارند، تا حدودی عایق حرارتی و صدا بوده و بسیار سبک تر نسبت آهن و سایر ایرانیت های سقفی هستند؛
1-1- پلی کربنات
پلی کربنات، قوی ترین نوع پلاستیک شفاف است که در صنعت ساختمان کاربرد های زیادی مخصوصا به عنوان جایگزین شیشه دارد. این ماده علاوه بر مصارف ساختمانی، در ساخت لنز های عینک، دی وی دی، شیشه های ضدگلوله، صنعت هوا فضا و… کاربرد های بسیاری دارد.
پلی کربنات به صورت ورق های دوجداره و یا تخت معمولا به عنوان پوشش سقف برای نورگیر ها و دیواره هایی که نیاز به عبور نور را دارند استفاده می شود. ورق های پلی کربنات بخاطر لایه UV که بر روی سطح خود دارند، علاوه بر نشکن بودن ضد آفتاب نیز هستند. ورق های دوجداره پلی کربنات به علت ساختار سازه ای که دارند، تا حدودی عایق حرارتی و صدا بوده و بسیار سبک تر نسبت آهن و سایر ایرانیت های سقفی هستند؛
1-2- ورق های پلی کربنات (دوجداره و تخت)
معمولا در ساختمان ها و برای پوشش های خارج از خانه از پلی کربنات دوجداره به علت مناسب تر بودن قیمت استفاده می شود، پلی کربنات دوجداره ساختاری شبکه بندی شده مانند کارتن دارد و ضدآفتاب هست؛ مدل های شفاف آن به خوبی نور را از خود عبور میدهند ولی تا حدودی مات هستند(دید ندارند)
اما ورق پلی کربنات تخت ساختاری مانند شیشه و شفاف دارد، با این تفاوت که کاملا نشکن و نرم (حالت پذیر) می باشد. از پلی کربنات تخت علاوه بر مصارف ساختمانی در ساخت شیشه عینک و همینطور ضخامت های بالای آن را به عنوان شیشه ضدگلوله استفاده می کنند. پلی کربنات تخت را می توان با کیفیت ترین طلق پلاستیکی موجود در بازار نامید؛
2- فایبرگلاس (شیروانی پلاستیکی)
ورق پلاستیکی فایبرگلاس از مخلوط رزین پلی استر، الیاف شیشه، رنگ و مواد دیگری تشکیل شده‌است و کاربرد آن بیشتر در مکان هایی ست که به پوشش همراه با نور نیاز داشته باشند. فایبرگلاس یا همان ایرانیت های پلاستیکی قدیمی، هنوز هم جزو مقاوم ترین طلق ها برای پوشش سقف و نورگیرها هستند؛
2-1- فایبرگلاس چیست؟
فایبرگلاس ماده پلاستیکی است از ترکیب رزین های مختلف پلیمر با پشم شیشه که از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است و در ساخت انواع مجسمه ها، سازه های بزرگ (مثل کشتی، سرسره و…) و همینطور پوشش سقف گلخانه و نورگیر از آن استفاده می شود؛
2-2- ورق فایبرگلاس شفاف (ایرانیت پلاستیکی)
ورق فایبرگلاس از مخلوط رزین پلی استر، الیاف شیشه، رنگ و مواد دیگری تشکیل شده‌است و کاربرد آن بیشتر در مکان هایی ست که به پوشش همراه با نور نیاز داسته باشند مانند:
- سقف پاسیو و نورگیر ها
- ساخت گلخانه ها
- پارکینگ ها و آلاچیق ها
- و …
ورق های ایرانیت پلاستیکی به علت مقاومت بالایی که در برابر تابش نور خورشید دارند را می توان به جرئت به عنوان بهترین نوع طلق ضد آفتاب و مقاوم ترین طلق پلاستیکی با قابلیت نوردهی نامید.
البته از نظر زیبایی و بازدهی نور، می توان پلی کربنات را گزینه ی مناسب تری دانست ولی مقاومت فایبرگلاس در آفتاب دو و حتی سه برابر پلی کربنات است که البته بعد از مدتی ظاهر شفاف خود را از دست می دهد.
2-3- ورق پلاستیکی شفاف شیشه ای، ورق های مات، و سایر طلق های رنگی
ورق پلاستیکی پلکسی گلاس مدل پر کاربردی از طلق های پلاستیکی است که بیشتر به عنوان جایگزین شیشه و برای فضای داخلی خانه استفاده میشود.
پلکسی گلاس طرح های مختلفی دارد:
- پلکسی گلاس شفاف که به عنوان شیشه پلاستیکی استفاده می شود.
- پلکسی گلاس مات که به رنگ سفید است و برای سقف کاذب استفاده میشود.
- پلکسی گلاس های طرح دار که مانند شیشه مشجر هستند.
- پلکسی گلاس اکرلیک و طلق های رنگی که معمولا برای برش لیزر و ماکت سازی کاربرد دارند.